เครื่องมือและอุปกรณ์ความปลอดภัย (Personal Protective Equipment (PPE))  หรือ (Personal Protective Devices (PPP)) หมายถึงอุปกรณ์สำหรับผู้ปฏิบัติงาน การสวมใส่ขณะปฏิบัติงานเพื่อป้องกันอันตรายหรือลดการสูญเสียของอุบัติเหตุต่างๆ สิ่งเหล่านี้จะช่วยป้องกันการเกิดอุบัติเหตุได้ หรือช่วยลดอาการบาดเจ็บจากหนักให้เป็นเบา เช่น ถ้าใช้เครื่องมืออุปกรณ์ความปลอดภัยก็จะทำให้ลดความเสี่ยงในการทำงานมากกว่าเดิมการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ความปลอดภัยเป็นวิธีการหนึ่งในหลายวิธีในการป้องกันอันตรายจากการทางานซึ่งโดยทั่วไปจะมีการป้องกันและควบคุมที่สภาพและสิ่งแวดล้อมของการทางานก่อนโดยการแก้ไขปรับปรุงทางวิศวกรรมการกั้นแยกไม่ให้ปะปนกับสิ่งอื่นหรือการใช้เซฟการ์ดแบบต่างๆหรือการที่จะต้องปรับเปลี่ยนเครื่องจักรเปลี่ยนกรรมวิธีการทำงานส่วนในกรณีที่ไม่สามารถดำเนินการดังกล่าวได้ก็จะนำกลวิธีการใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายมาใช้ประกอบด้วยเพื่อช่วยป้องกันอวัยวะของร่างกายในส่วนที่ต้องสัมผัสงานมิให้ประสบอันตรายจากภาวะอันตรายที่อาจเกิดขึ้นขณะทำงาน

หมวกป้องกันศีรษะ (Head Protection Devices)

ใช้สำหรับป้องกันศีรษะจากการถูกกระแทกชนหรือวัตถุตกจากที่สูงมากระทบศีรษะ มีลักษณะแข็งแรงและทำด้วยวัสดุที่แตกต่างกันออกไปคือใช้ในงานอุสหกรรมทุกประเภท และมีสีแตกต่างกันไปซึ่งบ้างครั้งก็จะใช้สีของหมวกเพื่อเป็นการแบ่งตำแหน่งหรือหน้าที่ของผู้สวมใส่หมวกนิรภัย เป็นต้น หมวกนิรภัยบ้างชนิดมีการออกแบบมาให้ครอบคลุมการป้องกันทั้งศรีษะ ซึ่งจะใช้ป้องกันได้ทั้งป้องกันการกระแทก ป้องกันการรับเสียงและป้องกันทั้งใบหน้า แต่ในปัจจุบันได้มีการออกแบบหมวกนิรภัยให้มีการสามารถติดอุปกรณ์นิรภัยชิ้นอื่นๆแยกได้ตามที่เราต้องการ เพื่อให้เหมาะแก่งานและสถานะการณ์ต่างๆ เช่นต้องการป้องกันศรีษะ และใบหน้าแต่ไม่ได้ต้องการการป้องกันการรับเสียง ก็สามารถใช้หมวกนิรภัยและเลือกติดเฉพาะหน้ากากใสเพื่อป้องกันเฉพาะศรีษะและใบหน้า เป็นต้น

อุปกรณ์ป้องกันหู (Ear Protection)

ใช้สำหรับการทำงานในอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น  อุตสาหกรรมยานยนต์ อุตสาหกรรมก่อสร้าง อุตสาหกรรมการผลิต รวมทั้งการทำงานกับเครื่องจักรกล เช่นเครื่องถลุงเหล็ก เครื่องเจาะปูน เครื่องปาดคอนกรีต เครื่องจักรกลอัตโนมัติ ขนาดใหญ่ที่มีเสียงเกินดังที่หูจะรับได้หรือไม่ก็ในพื้นที่ๆ ควรระมัดระวังเรื่องเสียงเป็นพิเศษ

อุปกรณ์ป้องกันตา (Eye protection)

อุปกรณ์ป้องกันดวงจากสารเคมีหรือวัสดุอื่นขณะปฏิบัติงานซึ้งอาจกระเด็นเข้าตาทำให้ตาบอดได้โดยปกติแว่นตานิรภัยใช้ในวงการอุตสาหกรรมเคมีอุตสาหกรรมงานไม้ อุตสาหกรรมงานเครื่องมือ เครื่องจักรกล งานเชื่อมไฟฟ้า และงานเชื่อมแก็สโดยแว่นตานิรภัยทำจากพลาสติกหรือกระจกนิรภัยไม่แตกกระเด็นเข้าตาผู้ปฏิบัติงาน  

อุปกรณ์ป้องกันหน้า (Face protection)

เป็นอุปกรณ์ป้องกันการหายใจเมื่อปฏิบัติงานเกี่ยวกับงานที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เช่น  ใช้กรองฝุ่น ควัน  ฟูมโลหะ กรองก๊าซไอระเหยที่แขวนในอากาศโดยแบ่งไปตามประสิทธิภาพการกรองอากาศและชนิดของไส้กรอง

อุปกรณ์ป้องกันร่างกาย (Body protection)

ใช้สำหรับป้องกันส่วนต่างๆของร่างกายหรือใช้เป็นสิ่งบงบอกหน้าที่ในการปฏิบัติงาน เช่น กรณีเข้าไปปฏิบัติงานเขตพื้นที่ที่เป็นกรดมีการสวมใส่โดยแบ่งระดับของความรุนแรงของสารเคมีแลเป็นไปตาม  ข้อกำหนดของสำนักบริหารการป้องสิ่งแวดล้อมแห่งชาติสหรัฐอเมริกาโดยมีรับความรุนแรงตั้งแต่ระดับ A B C และ รวมไปจนถึงเสื้อสะท้องแสงแพงเป็นสื่งที่

อุปกรณ์ป้องกันมือ (Hand protection)

ใช้เพื่อป้องกันมือจากการถูกความร้อน ความสกปรก การกระแทกสะเก็ดไฟ การเสียดสีหรือ การบาดคม ถุงมือนิรภัยมีหลายประเภท เช่น ถุงมือป้องกันงานเลื่อยด้วยมือถุงมือป้องกันงานเครื่องจักร ถุงมือป้องกันทั่วไป ถุงมือป้องกันงานเย็น ถุงมือป้องกันงานเชื่อมและวัสดุที่ใช้ทำถุงมือ เช่น หนังวัว หนังกวาง หนังหมู และหนังแพะ

อุปกรณ์ป้องกันเท้า (Foot protection)

เป็นอุปกรณ์ที่ถูกออกแบบมาเพื่อต้านทานแรงกระแทกและแรงบีบบริเวณหัวประกอบด้วยโครงเหล็กใช้สำหรับวัตถุหล่นใส่ป้องกันกระดูกส่วนบนป้องกันอันตรายจากระแสไฟฟ้าป้องกันแรงกระแทกผ่านการทดสอบแรงบีบ พื้นรองเท้าป้องกันน้ำมันและ กรด ส่วนบนป้องกันน้ำซึมเข้ารองเท้า

เข็มขัดนิรภัย (Safetuy harness)

เป็นอุปกรณ์ช่วยป้องกันอันตรายจากการทางานในที่สูงจะมีสายรัดลำตัวคาดตั้งแต่หัวไหล่หน้าอกเอวและขาเกี่ยวติดกับสายช่วยชีวิตเพิ่มความปลอดภัยได้มากเนื่องจากจะเฉลี่ยแรงกระตุกหรือกระชากไปที่ลำตัวด้วยและมักทำจากวัสดุที่มีความอ่อนนุ่มเพื่อช่วยลดแรงกระแทกของลาตัวอีกชั้นหนึ่งด้วย

อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล  ใช้สำหรับป้องกันผู้สวมใส่จากอันตรายที่เกิดจากการปฏิบัติการ อุปกรณ์เครื่องมือ และสารเคมีอันตราย แต่ไม่ได้ช่วยลดหรือกำจัดความเป็นอันตรายของสารเคมีแต่อย่างใดผู้ปฏิบัติการจึงต้องสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันในการทำงานและปฏิบัติการด้วยความระมัดระวังและรอบคอบ โดยอุปกรณ์ป้องกันฯ ที่ใช้ต้องอยู่ในสภาพดี ไม่ชำรุดหรือฉีกขาดหรือมีรูรั่ว มีขนาดเหมาะสมกับผู้สวมใส่ และต้องสวมกระชับกับร่างกาย  เพื่อให้ร่างกายสามารถเคลื่อนไหวได้สะดวก
ผู้ปฏิบัติการต้องเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันฯให้เหมาะสมและต้องใช้ให้ถูกวิธี จึงจะสามารถป้องกันภัยให้ผู้สวมใส่ได้ เพราะ อุปกรณ์ป้องกันแต่ละอย่างมีหลายชนิดและหลายประเภทซึ่งเหมาะกับการใช้งานเฉพาะแต่ละประเภท หรือ มีข้อจำกัดในการใช้งานแตกต่างกันควรศึกษาข้อมูลคู่มือก่อนการใช้งาน